Miłośników siatkówki halowej od lat jest w Polsce coraz więcej, głównie za sprawą sukcesów zarówno reprezentacji, jak i drużyn klubowych, których piłkarze mogą im pozazdrościć. Od kilku lat na popularności zyskuje też siatkówka plażowa, dlatego warto przyjrzeć się różnicom między tymi dwiema dyscyplinami sportu, a właściwie między dwiema odmianami tej samej dyscypliny. Obie zrzesza Międzynarodowa Federacja Piłki Siatkowej.
Podstawy siatkarskich przepisów
Na pierwszy rzut oka podstawowe zasady gry są podobne. Pokrycie piłki wykonane jest ze skóry naturalnej (rzadziej ze skóry syntetycznej), natomiast wnętrze z syntetycznego materiału. Wykonanie piłki z materiału syntetycznego ułatwia panowanie nad nią. Piłki do siatkówki nieco się jednak różnią, o czym za chwilę. W obu odmiana siatkówki wybierany jest kapitan drużyny. W piłce siatkowej chodzi o to, żeby podbijając piłkę rękoma przetransportować ją na drugą stronę linii środkowej, zazwyczaj uderzając ją otwartą dłonią i trafiając w boisko tak, żeby przeciwnik jej nie odebrał. Po zakończeniu każdego seta następuje chwila przerwy.
Czym różni się piłka plażowa od halowej?
Dwie różnice widać jeszcze przed rozpoczęciem gry – pierwsza z nich to nawierzchnia, w siatkówce plażowej jest nią oczywiście piasek. Drugą podstawową różnicą jest liczba graczy. W siatkówkę halową gra sześciu graczy w siatkówkę plażową gra tylko dwóch zawodników i nie ma w niej żadnej rotacji, podczas gdy w hali rotacja jest jednym z najważniejszych elementów strategii. W siatkówce plażowej mecze rozgrywa się do dwóch wygranych setów, podczas gdy w tradycyjnej siatkówce halowej do trzech wygranych setów. Mecz tradycyjnej siatkówki trwa zazwyczaj dłużej właśnie ze względu na to, że potrzebne są trzy wygrane sety. W przypadku remisu pod koniec seta trzeba wygrać minimum dwoma punktami przewagi.
Styl gry w siatkówce plażowej
Styl gry jest zupełnie inny. W hali każdy zawodnik poza ogólnym przygotowaniem jest specjalistą od jakiegoś elementu sportowego rzemiosła – np. od serwisu, przyjęcia, uderzenia czy bloku. Na tej podstawie w dużym stopniu prowadzi się rotację. W siatkówce plażowej gracze muszą być bardziej wszechstronni, ponieważ oboje muszą posiadać wszystkie te umiejętności i umieć grać na każdym obszarze boiska. Ze względu na słońce, w siatkówce plażowej używa się niezbędnego elementu – często jest potrzebna gra w okularach przeciwsłonecznych.
Różnice sprzętu między siatkówką halową a plażową
W siatkówce halowej gra jest bardziej dynamiczna, ponieważ piłki do siatkówki halowej są nieco mniejsze i twardsze, do tego dochodzi gra na twardych powierzchniach. Na piasku ruchy wykonywane są wolniej, na twardym podłożu przemieszczanie się jest łatwiejsze. Piłka do siatkówki plażowej wymaga podczas gry większego opanowania technicznego, kontroli i precyzji. Różnią się też kolorami. Piłka używana na piasku ma biały kolor, aby łatwo było ją odróżnić od nawierzchni. Halowa może mieć dowolny kolor. Kolejną różnicą są wymiary boiska – te do siatkówki plażowej mają 16 na 8 metrów, a do halowej 18 na 9 m. Różnice dotyczą też samej siatki plażowej i halowej. W hali gra się też zazwyczaj przy dużo większej publiczności. Siatkówka plażowa pozwala na grę z dużo mniejszym przygotowaniem sprzętowym. Wystarczy mieć piłkę, kawałek piaszczystego podłoża i siatkę, która będzie służyła jako linia środkowa.
Siatkówka plażowa vs halowa czym się różni technicznie?
Inna piłka, wymiary boiska i ilość zawodników wymagają też innych technik gry. Z uwagi na to, że na boisku plażowym jest stosunkowo więcej przestrzeni nieobstawionej przez żadnego zawodnika, potrzebna jest lepsza komunikacja. Z tego samego powodu siatkarze plażowi muszą być szybsi, zwłaszcza w obronie. Z kolei ataki są często wykonywane z niższych pozycji, ponieważ poprawia to kontrolę nad piłką. W piłce halowej częściej gra się oburącz sposobem górnym. Na plaży rzadziej też dochodzi do podań nad głową – otwarty teren, możliwy powiew wiatru, zwłaszcza blisko morza, bardzo utrudnia kontrolę nad piłką na większych wysokościach, dlatego tor lotu piłki też jest nieco inny.
Punktacja w siatkówce plażowej i halowej
W obu odmianach do wygrania seta potrzebne są przynajmniej dwa punkty przewagi, odbicie piłki od podłoża oznacza stratę piłki, podobnie jak dotknięcie piłki dwa razy z rzędu przez tego samego zawodnika. W obu przypadkach możliwe są też tylko trzy odbicia piłki w trakcie akcji, aby przenieść ją na stronę przeciwnika. W obu odmianach następuje zmiana stron boiska. Punktacja siatkówki plażowej i halowej jest podobna, ale liczba punktów potrzebnych do zwycięstwa jest różna. Podczas gry w siatkówkę plażową trzeba ich zdobyć 21, w hali 15.
Mimo to o bardziej skomplikowanej grze mówimy w siatkówce halowej. Zarówno w obronie, jak i w ataku bierze udział większa ilość zawodników, a każdy z nich ma dokładnie określoną rolę, muszą więc być dużo lepiej zgrani.
Różnice zdrowotne między odmianami siatkówki halowej i plażowej
Grając w siatkówkę plażową trzeba włożyć więcej wysiłku, bardziej też wzmacnia nogi. Z drugiej strony grając w nią jest się narażonym na nierówną nawierzchnię, co nie ma dobrego wpływu na stawy. Siatkówka halowa pozwala na większą kontrolę, co z kolei lepiej wpływa na psychikę graczy. Przede wszystkim jednak obie odmiany wymagają ruchu i wysiłku, więc zarówno siatkówka plażowa, jak i halowa mimo wielu różnic są bardzo korzystne dla zdrowia. Siatkówką plażową interesuje się coraz więcej osób, ale ta halowa ciągle jest bardziej popularna. Coraz większe zainteresowanie, jaką cieszy się siatkówka plażowa sprawia, że od 2008. roku możemy ją oglądać na Igrzyskach Olimpijskich.